Khatarta Sonkorta Badan iyo Sida Loo Yareeyo Cunisteeda
Sonkorta waa qayb muhiim ah oo ka mid ah cuntooyinka maalinlaha ah, gaar ahaan kuwa aan ka helno tamar si ay u shaqeeyaan jidhkeena. Si kastaba ha ahaatee, cunista sonkorta xad-dhaafka ah waxay leedahay saameyn taban oo caafimaadka ah, taasoo sababi karta dhibaatooyin badan oo halis ah. Qormadan, waxaan kaga hadli doonaa khatarta sonkorta badan iyo hababka lagu yareyn karo cunisteeda si loo ilaaliyo caafimaad wanaagsan.
Khatarta Sonkorta Badan
1. Miisaanka oo kordha (Obesity): Sonkorta xad-dhaafka ah, gaar ahaan tan ku jirta cabitaannada macaan iyo sharaabka fudud, waxay sababtaa in jirku keydiyo tamarta aan loo baahnayn, taasoo horseedda cayil.
2. Sonkorowga Nooca 2-aad (Type 2 Diabetes): Isticmaalka sonkorta badan wuxuu keeni karaa heerarka sonkorta dhiigga oo si aan caadi ahayn u sarreeya, taasoo dhaawac u geysan karta insulinta jidhka iyo inay keenaan sonkorowga nooca 2-aad.
3. Dhibaatooyinka Wadnaha: Cunista sonkorta badan waxay kordhisaa heerka dufanka dhiigga (triglycerides), taasoo sare u qaadda khatarta cudurrada wadnaha sida wadno-qabadka iyo cadaadiska dhiigga.
4. Dhibaatooyinka Ilkaha: Sonkorta waxay noqotaa il wax lagu quudiyo bakteeriyada afka, taasoo sababi karta suuska (cavities) iyo caabuqa cirridka.
5. Caafimaadka Maskaxda: Sonkorta badan waxay saameyn taban ku yeelan kartaa caafimaadka maskaxda, waxayna kordhin kartaa khatarta niyad-jabka (depression) iyo walaaca joogtada ah.
Sida Loo Yareeyo Cunista Sonkorta
1. Ka Fogoow Cuntooyinka Mac-macaanka ah: Waa muhiim in la yareeyo isticmaalka cuntooyinka iyo cabitaannada ay ku badan tahay sonkorta la soo daray, sida cabitaannada fudud, keegga, iyo shukulaatada.
2. Akhriso Calaamadaha Cuntada: Intaadan iibsan cunto, hubi calaamadaha si aad u ogaato heerka sonkorta ku jirta. Ku dadaal inaad doorato cuntooyin leh sonkor hooseeya ama aan lahayn.
3. U beddel Doorashooyin Caafimaad leh: Isticmaal miro cusub si aad ugu beddesho mac-macaanka la soo daray, waayo miraha dabiiciga ah waxay leeyihiin sonkor caafimaad leh oo ay la socdaan nafaqooyin muhiim ah sida fiitamiinada iyo macdanta.
4. Cuntooyinka Guriga ku Samee: Sameynta cuntada guriga waxay kaa caawin kartaa inaad maamusho heerka sonkorta lagu daray. Isku day inaad isticmaasho dhadhan-baddelayaal dabiici ah sida malabka ama liinta halkii aad ka adeegsan lahayd sonkor.
5. Cabitaanada Dabiiciga ah: Halkii aad ka cabi lahayd sharaabka fudud, dooro biyaha caadiga ah, shaaha dabiiciga ah, ama casiirka miraha oo aan lagu darin sonkor.
6. Diiwaan Qor: Samee diiwaan aad ku qorto cunistaada si aad ula socoto inta sonkor ah ee aad maalin walba cunayso.
Gabagabo
Sonkorta waa muhiim, laakiin in lagu xadgudbo waxay leedahay saameyn caafimaad oo halis ah. In la yareeyo isticmaalka sonkorta waxay kaalin weyn ka qaadataa ilaalinta caafimaadkaaga guud iyo in lagaa ilaaliyo cudurrada daba-dheeraada. Doorasho caafimaad leh samee oo caado ka dhig inaad cunto cunto nafaqo leh si aad u hesho nolol caafimaad leh.
0 Comments